Polipler cinsel organ mukozalarından kaynaklanan iyi huylu değişimlerdir. Rahim mukozasından (Endometrium veya Korpus polipleri) veya rahim ağzı mukozasından (Servix polipleri) kaynaklanabilir.%80 tektirler, bazen de birden fazla olabilirler.

Polipler çoğunlukla menopoz sırasında veya sonrasında ortaya çıksa da her yaşta görülebilir. Menopozdaki kadınların yaklaşık %10’unda rahim kaynaklı polipler oluşabilmektedirler.

Sebepleri:

Polipler mukozanın belli bölgesinde hücrelerin artmış bölünmesi sonrası oluşur.

Rahimağzı Polibi (Servix Polibi):

Rahim ağzı mukozasının artmış hücre bölünmesi sonrası oluşur. Mercimek büyüklüğünden kiraz çekirdeğine kadar rahim ağzında gözlenebileceği gibi, saplı olanlar rahim ağzından dışarı sarkabilirler. Rahim ağzının dışından kaynaklı ve geniş bir taban üzerinden oluşan polipler de gözlenebilir.

Endometrial Polip (Korpus Polibi):

Östrojen etkisi altında artmış endometrial hücre çoğalmasıdır. Çoğunlukla tüplerin ağızlaştığı yerlerin yakınlarında veya rahim ağzı yakınlarına yerleşir. Başlangıçta mukoza üzerinde geniş tabanlıdır ve rahim içi boşluğun yerine göre zamanla saplı hale gelir yuvarlak veya üçgenimsi görünür. Özellikle büyük ve kistik yapılardan oluşmuş polipler menopoz sonrası görülür.

Polipler düzensiz hormon salgısı nedeni ile de oluşabilir. Bazı polipler sadece Östrojene bazılar hem Östrojen hem Gestajene artmış cevap verebilir ve büyüyebilirler.

Şikâyetler:

Polipler özellikle de rahim ağzı kaynaklı olanlar uzun süre hiçbir belirti vermezler. Rahim ağzı kaynaklı olan polipler bazen düzensiz veya sürekli kanamalara da sebep olabilir. Bazen hastalar polibin kendisinden veya rahim ağzının tahrişinden kaynaklanan sümüksü bir akıntıdan şikâyetçi olabilirler.

Rahimden kaynaklı polipler düzensiz veya devamlı kanamalara sebep olabilirler. Menopozdan sonra kanama gözlenen kadınların %20 sinde rahim kaynaklı , %20 sinde de ilave olarak rahim ağzı kaynaklı polipler gözlenmiştir. Saplı bir Polip rahim ağzından çıkacak olursa veya kendi etrafında dönerse ağrılara sebep olabilir.

Yol açabileceği hastalık ve komplikasyonları:

Rahim içi kaynaklı polipleri olan kadınların %40 ında eş zamanlı myomlar da gözlenebilmektedir ki bu da artmış hücre bölünmesini gösterir. Şikâyeti olan rahim içi polibi hastalarının %1’inden azında kötü huylu değişimler eşlik eder. Polipli kadınların %5 ile 10’unda rahim kanseri de eşlik edebilir ki bu polibi olmayan kadınlara oranla 9 kat artmış bir risk anlamına gelir. Bunun sebebi polip değil, östrojen hakimiyetinde oluşan değişimlerdir.

Teşhis

Gözle ve elle muayenede ancak rahim ağzı kaynaklı veya saplı polipler fark edileblir. Diğer polipler ancak ultrason ile tespit edilirler. Bu yolla küçük polipler de tespit edilebilir. Bazen myomla ayırıcı tanıda güçlük çekilebilir. Bu durumda tuzlusu ile çekilen hydrosonografi denilen ultrason tanıyı kolaylaştırabilir. Histeroskopi (Endoskopi) denilen yöntemle de rahim içi gözlenerek kesin tanı konulur. Menopoz öncesi polip tanısı adet bitiminde en kolay konur. 

Tedavi

Polipler şikayet oluşturduklarında basit bir operasyonla uzaklaştırılabilirler. Rahim ağzı kaynaklı olanlar bir alet yardımı ile döndürülerek veye elektrikli aletle yakılıp kesilerek alınabilir. Sapın ucundan artmış kanamaya sebep olabileceğinden gebelikte kanayan polipler bile hiçbir surette döndürülerek alınmamalı. Çünkü artmış kanama, enfeksiyon veya erken doğuma sebep olabilir.

Rahim içine oturmuş polipler kürtajla alınabilir. Özellikle menopoz sonrası oluşan büyük poliplerde bu bazen tam olarak alınamayabilir. Histeroskopi ile rahimiçi gözlenerek polip artıkları ve birden çok oluşmuş olan varsa tümüyle gözlenerek alınabilirler.

Alınan parçaların tümü patolojiye yollanarak olası kanser değişimleri tespit edilebilir. İyi sonuç geldiğinde bununla tedavi olmuş olur. 

Ancak menopoz sonrası birden çok polip var ve rahim içi tabakasında hücre bölünmesi artmış olarak değerlendiriliyorsa rahmin alınması da söz konusu olabilir. Bu ancak bazı vakalar için söz konusu olabilir.

Hastalıkla (Poliple) yaşamak

Polipler özellikle de rahim ağzı kaynaklı olanlar uzun süre şikayet yapmazlar ve hayat kalitesini de olumsuz etkilemezler. Şikayet oluşturduklarında da kolaylıkla alınabilirler.